Matthew 22

Wach xqui ʼan i je sicʼtal che jun cʼulanquil

1I Jesus xu jek chic u bixquil i tijojbal tzij chique. Xu bij:

2—I ʼatbal tzij re aj chicaj, pacha iri: ʼO jun nim laj ʼatol tzij xu yijba i nimaʼij re u cʼulanquil i u cʼojol. 3Are xu rik i ʼij, xe u tak bi u mocom cuʼ i je siqʼuim chic, queʼe qui bij chique chi ya yij chic i waʼim. Xui-ri, ique n-xcaj ta xe cʼunic. 4Teʼuri xe u tak chubi juban chic u mocom chi qui siqʼuixic. Xu bij chique: “Ji bij chique niʼpa i je in siqʼuim na, chi ya yij chic i waʼim. Chi bij chique chi je in camsam chic i chicop chi je in tiʼojersam. Ronojel ʼis yij chic; ique che petok, chix chok chique.” 5Xui-ri, i je siqʼuim na, n-xqui ʼan ta cas chique i takon. ʼO jun chique xa ʼe pa rulew, xak jun chic xa ʼe chi cʼayinic. 6Xak je ʼo jujun xe qui chap i takon y xqui ʼan cʼax chique y xe qui camsaj. 7Rumal-i, i ʼatol tzij lic xpe roywal che; xe u tak bi u soldádo chi qui camsaxic niʼpa i xe ʼanaw i camic-le, xak chu poroxic i qui tinimit. 8Teʼuri xu bij chique u mocom: “Ronojel ʼis yij chic re i nimaʼij, xui-ri ique chi je in siqʼuim na, n-xmajaw ta chique chi que petic. 9Rumal-i, jix yix pa nimak tak be, y che i siqʼuij che i nimaʼij niʼpa i que i rik chila,” xu bij chique u mocom. 10Ique ʼis xe ʼel pa tak be, y xe qui mol niʼpa i xe qui cʼulaj. Xe qui mol i je ʼutz laj tak winak, xak i ne te ʼutz. Queje ile xqui nojsaj i u paja.

11Teʼuri xoc i ʼatol tzij pa je moltajnak wi i je u siqʼuim ruʼ. Are ʼuri xril jun achi cuʼ chi nu cojom ti u ʼuʼ re i nimaʼij. 12Y xu bij che: “Yet, ¿wach awoquic chi, chi na cojom ti a ʼuʼ re i nimaʼij?” xu bij. I jun n-xu rik taj wach cu bij che. 13Teʼuri i ʼatol tzij xe u siqʼuij i u mocom, xu bij chique: “Chi xima i u ʼab, i rakan, y chiwesaj bi rija pa ʼekum. Chila coʼ na, xak cu kachʼachʼej ni uware rumal u bis,” xu bij chique. 14Queje ile queʼelok man tupu je qʼui i je sicʼtal na, ne te qʼui je chatalic. (Queje i tijojbal tzij ile xu bij i Jesus.)

Chi ya che i ʼatol tzij wach ʼo re che; xak queje i Dios, chi ya che wach ʼo re che

15Are ʼuri i aj Fariséo xe ʼec y xe oc chu chʼobic chiquiwach wach jun tzij quiqui tzʼonoj che i Jesus, tzaksabal-re quiqui ʼano. 16Teʼuri xe qui cha jujun je ʼo cuʼ, xak juban chic chi je teren chirij i ma Heródes, y xe qui tak bi ruʼ i Jesus.

—Nim laj winak —xqui bij che, are xe upon ruʼ—, ketaʼam chi yet xui i sak laj tzij ca bij. Ketaʼam chi yet katzij ca cʼut i ʼutz laj be re i Dios, lic n-ca ʼan ta cas che wach quiqui bij i winak chawij. Yet n-ca coj ta retalil che, tupu je nimak tak winak. 17Cha bij ʼu chake, wach i ca bij yet, ¿ʼUtz nawi, caka toj impuésto che i ʼatol tzij, o n-ʼus taj? —xqui bij che.

18I Jesus xretamaj chi n-ʼus ta quiqui chʼobo are xqui bij ile. Xu bij chique:

—Yix, ¡xa queb i palaj! ¿Wuchac xa tzaksabal-we qui ʼano? 19Chi cʼutu jun sak pwak chwe, chi tojbal re impuésto —coʼono.

Y xe qui cʼama jun sak pwak. 20Are ʼuri i Jesus xu tzʼonoj chique:

—¿Pachin u qʼuexwach iri ʼo chuwach? ¿Pachin u bi iri tzʼibtal chuwach? —xu bij chique.

21—Re i ʼatol tzij —xe cha ique.

—Bay, chi ya ʼuri che i ʼatol tzij wach ʼo re ire che, xak chi ya che i Dios wach ʼo re ire che —xu bij i Jesus chique.

22Ique, are xqui ta ile, lic xqui bisoj che. Are ʼuri xqui canaj canok y xe ʼec.

I Jesus xu sakirsaj chi ʼo ni qui walijbal i camnak

23Xak are i ʼij-le, je ʼo jujun aj Saducéo xe upon ruʼ. (I aj Saducéo quiqui bij chi i je camnak n-que walij ta chic.) Xqui bij che:

24—Nim laj winak, i mam Moises u bim canok chi jun achi, we xcamic, we n-ta racʼal ruʼ can i rixokil, ʼo u chac ʼuri ca cʼuli i ratz u chaʼ i achi ruʼ ixok malcan, pu qʼuexel i camnak. Queje ile ca qʼuiji na can racʼal i camnak ruʼ ixok. Je ile u bim canok. 25Bay, oʼonom lok, je ʼo wukub kuʼ yoj, je catz qui chaʼ quib. I nabe chique xcʼuliʼic, y xoʼon panok xcamic, n-ta racʼal. I ixok malcan xcanaj can ruʼ ucab chaʼaxel. 26Teʼuri i achi-le xcam chic, i ixok xcʼuli chic ruʼ urox chaʼaxel. I achi-le xak xcamic. Queje xqui ʼan i wukub achiab-le. 27Xak xoʼon panok, xcam i ixok. 28Bay, we ta que walij chic i camnak, ¿pachique chique i je wukub-le, chi mer rachijil queʼelok? Man ʼis xcʼuli cuʼ i je wukub achiab-le —xe cha.

29I Jesus xu laʼ u wach chique:

—Yix xa ix sachnak na; n-qui ta tu be wach cu bij u tzij i Dios chi tzʼibtal canok; xak n-iwetaʼam taj wach i nim laj u choʼab i Dios. 30Are que walij ni camnak, que ʼelok pacha i u ángel i Dios aj chicaj; n-que cʼuli taj. I achiab, i ixokib n-que cʼuli ta chic. 31I qui walijbal i camnak, katzij ʼolic. ¿Xataba n-iwilom ti yix wach u bim can i Dios chiwe? U bim can ire: 32“Cʼa in u Dios i mam Abraham, xak i mam Isaac, xak i mam Jacob,” xu bij. I oxib-le je camnak chic are xu bij i Dios ile. Bay, chuwach i Dios, c a je cʼas na; i Dios n-are ti qui Dios i je camnak, are i qui Dios i je cʼaslic —xu bij i Jesus chique. (Queje ile xu sakirsaj chique chi ʼo ni qui walijbal i camnak). 33I winak, are xqui ta ile, lic xqui bisoj che i cʼutunic xoʼon i Jesus.

Wach i tzij ʼatz u ʼij, re i tzij pixab

34I aj Fariséo, are xqui ta rason chi Jesus xtiqui chu laʼic u wach i qui chiʼ i je aj Saducéo, xqui mol la quib. 35ʼO jun chique chi tijonel re i ʼatbal tzij u tzʼibam can i mam Moises. Xraj ire xu tzʼonoj jun tzij che i Jesus, tzaksabal-re coʼono. Xu bij che:

36—Nim laj winak, ¿pachique tzij re i ʼatbal tzij mas ʼo u chac chi caka cojo? —xu bij.

37I Jesus xu bij che:

—“Chawaj Awajwal Dios ronojel a cʼux, ronojel awanima, ronojel a nojbal.” 38Are i jun-le chi mas ʼo u chac coj cojon che; are mas ʼo u ʼij ile chiquiwach i juban. 39Teʼuri i ucab tzij (chi ʼo u chac coj cojon che) laj cu maj i jun-le. Cu bij: “Cʼax che a na a loʼcʼanij pacha cʼax u naʼic awib yet ca ʼano,” cu bij. 40I queb tzij-le are mer u xebal ronojel tak i ʼatbal tzij u tzʼibam can i mam Moises, xak are u xebal ronojel tak i cʼutunic qui canam can i ajbil u tzij i Dios. (Queje xu bij i Jesus ile chique.)

I Jesus lic Dios; n-toʼ ta umuk uxiquin can i mam David

41Tzʼakat cʼa qui molom quib i je aj Fariséo, 42i Jesus xu tzʼonoj chique:

—¿Wach qui chʼob yix chirij i Crísto, chi Toliwe iwoyʼem? ¿Pachin i ratit u mam? —xu bij chique.

Ique xqui bij:

—Ire are ni umuk uxiquin can i mam David —xe cha.

43Are ʼuri i Jesus xu bij chique:

—¿Wuchac ʼuri i mam David xu bij “Wajwal” chirij i Crísto are xu lapo? Lic rumal ni u Tewal i Dios xu bij ile. I mam David xu bij i tzij-i:

44Xu bij i Kajwal Dios che i Wajwal Crísto:

“Chat cul na pin wikabim, cʼa cu rik ni ʼij
que in ya na pawakan niʼpa i je aj chʼoʼoj chawij,” xu bij.
Queje ile u tzʼibam can i mam David ujer. 45¿Wach u ʼonquil ʼuri chi Crísto xa umuk uxiquin i mam David? ¿Wach u ʼonquil ile man lic are i mam David xu bij “Wajwal” che i Crísto? (Queje xu bij i Jesus ile chique i aj Fariséo, cu sakijbej-re chique chi Crísto n-toʼ ta winak, lic Dios.)

46Mi jun chique xu rik chic u laʼic u wach che, mi jupaj. Are xoʼon ile, teʼuri mi jun xu cowij chic u cʼux chu tzʼonoxic mas tzij che i Jesus.